Dziecko z zespołem Aspergera a szkoła.
 Jak wspierać ucznia ze specjalnymi potrzebami?

Zespół Aspergera (ZA) to zaburzenie ze spektrum autyzmu, które w Polsce diagnozowane jest u 1 na 100 dzieci. Praca z uczniami z ZA często może stanowić dla nauczycieli dydaktyczne i wychowawcze wyzwanie.

Objawy zespołu Aspergera u ucznia


Pierwsze objawy autyzmu można zaobserwować już u bardzo małych dzieci. Zaniepokoić może:

• brak kontaktu wzrokowego,
• schematyczne zabawy,
• czy długi czas nauki mówienia.

U dzieci w wieku wczesnoszkolnym możemy zaobserwować:

• trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami,
• obsesyjne zainteresowania,
• trudności z rozumieniu dowcipów czy sarkazmów.

Dzieci z ZA często są naiwne, skupione na sobie, zdarza się, że źle reagują na dotyk i kontakt fizyczny z drugą osobą.

Zagrożenia dla dzieci ZA

Dzieci z Aspergerem różnią się od zdrowych rówieśników. Niestandardowy sposób zachowania, niepopularne wśród innych dzieci, obsesyjne hobby, mogą sprawić, że maluch stanie się obiektem kpin i prześladowań ze strony kolegów. 
Odrzucenie, dokuczanie, a czasami nawet agresywne zachowania mogą prowadzić do kolejnych problemów, jeszcze większej izolacji, a także depresji.

Czego powinien być świadomy nauczyciel dziecka z zespołem Aspergera

Pierwszym krokiem w pomocy dziecku z zespołem Aspergera jest zauważenie problemu i trafna diagnoza. Pedagog, w którego klasie obecne jest dziecko z ZA, powinien być świadomy zachowań, które mogą się pojawiać i wiedzieć, jak na nie reagować.

Trudności społeczne

Ważnym problemem dziecka z ZA jest trudność w odnalezieniu się w grupie społecznej. Dziecko nie odcina się od przyjaźni z rówieśnikami celowo. Chce współpracować w grupie i mieć kolegów, stanowi to jednak dla niego dużą trudność. Często nie rozumie działań i zabaw innych dzieci i nie potrafi się do nich dopasować.

Nauczyciel, żeby pomóc dziecku w nawiązywaniu relacji, powinien wspierać obie strony. Po pierwsze, tłumaczyć rówieśnikom sytuację dziecka z ZA i uświadamiać ich, że wiele z jego zachowań nie jest wyrazem braku przyjacielskich zamiarów, ale po prostu cechą zaburzenia.

Pomoże to wzbudzać w dzieciach wyrozumiałość oraz empatię w związku z sytuacją ich kolegi.

Konieczna jest także praca z maluchem dotkniętym ZA.

Przede wszystkim należy pamiętać, że osoby z ZA mają problem ze zrozumieniem emocji innych ludzi. Nie odczuwają ich w znany nam, empatyczny sposób.

Są jednak w stanie pojąć na poziomie intelektualnym, że pewne czyny wywołują u innych konkretne reakcje, które to świadczą o odczuwanych w danej chwili emocjach. Nauczenie się rozpoznawania ich i odpowiedniego reagowanie może być kluczowe dla budowania zdolności życia w społeczeństwie.

Rozpoznawanie i rozumienie emocji


Narzędziem, które umożliwia skuteczną pracę nad rozumieniem emocji, może być np. zestaw gier „Zgadnij co czuję?”. Jest to pakiet aplikacji, łączących w sobie nauką z rozrywką. Sprawia to, że dzieci z chęcią podejmują się zawartych w nich zadań. 
- Zabawa z sympatycznymi bohaterami, którzy przedstawiają 4 podstawowe uczucia, jakimi są radość, smutek, złość i zaskoczenie, pozwalają w przyjemny sposób zaznajamiać się i w prawidłowy sposób rozumieć i reagować na emocje, zarówno własne, jak i innych ludzi.

Zestaw 8 gier sprawdza się w pracy zarówno z dziećmi mierzącymi się z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, jak i zupełnie zdrowymi. Otwiera więc pole do wspólnej zabawy i integracji.

Pakietu aplikacji można używać na urządzeniu Magiczny Dywan onEVO, czyli projektorze rozszerzonej rzeczywistości. Urządzenie to rzuca na podłogę obraz, z którym gracze mogą wchodzić w interakcję.

• „Zgadnij co czuję?” to jeden z pakietów dostępnych w obszarze REV – czyli grupie aplikacji, służących rehabilitacji i rewalidacji dzieci.

Wiara w siebie

Dzieciom z zespołem Aspergera trudno jest odnaleźć się w świecie rówieśników i zbudować pewność siebie. Warto zwracać uwagę na ich zdolności i talenty, szczególnie w obliczu innych dzieci.

Każde dziecko z ZA jest inne. Często mierzą się z podobnymi trudnościami, takimi jak niezdarność, słaba koordynacja ruchowa, brak umiejętności kreatywnego myślenia. Mają jednak swoje niezwykłe i niepowtarzalne talenty, które warto celebrować i podkreślać. Często bywają nimi zdolności matematyczne czy dobre rozumienie nauk ścisłych.


Pomagajmy im budować wiarę w siebie i własne możliwości, jednocześnie podkreślając ich umiejętności w oczach ich rówieśników.

Foto: Freepik